Samar da alwala sharaxi
ne na ingancin sallah; wanda babu makawa sai an yi ta, Allah mabuwayi da xaukaka
yana cewa:
(يا أيها الذين ءامنوا إذا قمتم إلى الصلاة فاغسلوا
وجوهكم وأيديكم إلى المرافق وامسحوا برؤوسكم وأرجلكم إلى الكعبين) المائدة: ٦
Ma'ana: "Ya ku waxanda
su ka yi imani idan za ku tashi zuwa ga sallah sai ku wanke fiskokinku da
hannayenku zuwa guiwowi, kuma ku shafi kayukanku, kana ku wanke kafofinku izuwa
ga idon sawu", [Ma'idah:
6]. Haka Allah ta'alah ya umurci muminai a cikin wannan ayar. Kuma manzon Allah
(saw) ya ce:
«لَا تُقْبَلُ صَلَاة بِغَيْرِ
طُهُور».
Ma'ana: "Ba a karvar
sallar da aka yi ba tare da tsarki ba"([2]). Har ila yau manzon
Allah (saw) ya sake cewa:
«لَا يَقْبَلُ اللَّهُ صَلَاةَ
أَحَدِكُمْ إِذَا أَحْدَثَ حَتَّى يَتَوَضَّأَ».
Don haka, babu makawa sai an yi alwala.
Shi kuma alwala, a farko akan gabatar da aiwatar da yin tsarki
gabaninsa; matuqar dai mutum ya riga ya yi kashi ko fitsari gabanin haka; Sai
ya yi tsarkin ruwa (istinja'i) saboda fitan kashi ko fitsari, ko kuma ya yi
(istijmari) da bulo ko da duwatsu ko kuma da magogin dauxa
(mindil) mai kurzunu-kurzuni, kuma masu tsarki, don ya tafiyar da abin da ya
fita daga gare shi, zai aikata hakan har sau uku, don ya samu ya tsaftace
wannan mafitan daga guntu ko alamun fitsari da wannan kashin. Kuma yin tsarki
da ruwa (istinja'i) shi ne yafi falala (akan istijmari). Idan kuma da zai haxa
tsakaninsu; ta fiskar ya fara da na dutse sa'annan ya yi na ruwa to hakan yafi
kamala ya kuma fi burgewa.
Sa'annan sai ya yi alwalarsa ta shari'a, yana mai fara
alwalar da:
Yin bismillah; ya ce: Bismillahi, a lokacin
fara alwalar tasa.
Wannan shi ne
abun da aka shar'anta. Wassu maluman kuma sun ce faxin
bismillar wajibi ne, a farkon fara alwalarsa.
Sa'annan sai ya wanke
hannayensa sau uku, yin haka kuma shi ne abun da yafi falala.
Sa'annan sai ya kurkuri
bakinsa, ya kuma shaqa ruwa a hanci, sau uku, da kamfata guda uku.
Sa'annan sai ya wanke
fiskarsa sau uku; wato daga matsirar gashi ta sama, zuwa havarsa
ta qasa, faxinsa kuma
zuwa kunnuwa guda biyu. Wannan shi ne wanke fiska.
Sa'annan sai ya wanke
hannayensa guda biyu, daga kan 'yan yatsunsa har zuwa guiwowin hannu, shi kuma
guiwar hannu na farawa daga kan gavar
zira'i, kasa da damtse, kuma suma guiwowin hannayen guda biyu za a wanke su,
Zai fara wanke hannun dama, sa'annan sai hannun hagu. Namiji ne ko mace.
Sa'annan bayan haka, sai mai
yin alwala ya shafi kansa da kunnuwansa guda biyu; Namiji ne ko mace.
Sa'annan bayan haka, sai ya wanke
qafarsa ta dama sau uku, tare da idanun qafarsa
guda biyu. Sa'annan sai ya wanke ta hagu, sau uku, tare da idanun sawu. Zai
fara haka har sai ya shiga wa qwabrinsa.
Kuma suma idanun sawun guda biyu suna cikin wuraren da ake wankewa.
Sunna ita ce yi sau uku-uku wajen kurkuran baki, da shaqa
ruwa a hanci, da fiska, da hannaye guda biyu, da qafofi
guda biyu. Amma dangane da "kai" to shi kam shafa xaya
ne, tare da kunnuwansa guda biyu. Wannan shi ne sunnah.
Idan da mai alwala zai wanke fiskarsa sau xaya;
yana mai game shi da ruwa, tare da game hannayensa guda biyu da ruwa, sau xaxxaya,
haka qafofinsa guda biyu; ya zamto ya game su da ruwa, sau xaxxaya,
ko sau bibbiyu, hakan ya isar masa. Sai dai kuma mafificin lamari shi ne yin
hakan sau uku-uku. Kuma lallai ya tabbata cewa annabi (saw) ya yi alwala sau xaxxaya,
ya kuma yi sau bibbiyu, ya yi kuma sau uku-uku. Kuma ya tabbata cewa a wassu
lokutan ya wanke wassu gavvan sau
uku, wassu kuma sau biyu. Don haka; lamarin yana da sauqi,
walhamdu lillah. Kuma wajibin shi ne a wanke kowace gava
sau xaya; yana mai game shi da ruwa; ya game fiskarsa da ruwa tare
da kurkuran baki da shaqa ruwa a
hanci, ya kuma game hannunsa na dama da ruwa, har ya wanke guiwar hannu, haka
hannun hagu shima zai game shi da ruwa, haka kuma zai shafi kansa da kunnuwansa
guda biyu; yana mai game kansa da shafa, Sa'annan sai kafofi guda biyu; wanda
zai wanke ta damarsa sau xaya, yana
mai game ta da ruwa, itama kaqar
hagu hakanan zai game ta da ruwa, tare da idanun qafa
guda biyu. Yin wannan shi ne wajibi, idan da mai yin alwala zai maimaita
alwalar sau biyu to yin hakan yafi falala, in kuma ya qara
har ya zama sau uku, to hakan shine yafi falala. Kuma da haka alwala ta ke
karewa.
Sa'annan sai ya ce:
أَشْهَدُ أَنْ لا إِلَهَ إِلا اللَّهُ وَحْدَهُ لا شَرِيكَ لَهُ،
وَأَشْهَدُ أَنْ مُحَمَّدًا عَبْدُهُ وَرَسُولُه، اللَّهُمَّ اجْعَلْنِي مِنَ
التَّوَّابِينَ، وَاجْعَلْـــنِي
مِنَ الْمُتَطَهِّرِين.
ASH'HADU AN LA ILAHA ILLAL
LAHU WAHDAHU LA SHARIKA LAHU, WA ASH'HADU ANNA MUHAMMADAN ABDUHU WA RASULUHU,
ALLAHUMMA IJ'ALNIY MINAT TAWWABINA, WAJ'ALNIY MINAL MUTAXAHHIRA.
Haka nan annabi (saw) ya
ilmantar da sahabbansa (ra). Kuma lallai ya inganta daga gare shi; cewa:
"مَا مِنْكُمْ مِنْ أَحَدٍ
يَتَوَضَّأُ فَيُسْبِغُ الْوَضُوءَ ثُمَّ يَقُولُ: أَشْهَدُ أَنْ لَا إِلَهَ
إِلَّا اللهُ وَأَنَّ مُحَمَّدًا عَبْدُ اللهِ وَرَسُولُهُ إِلَّا فُتِحَتْ لَهُ
أَبْوَابُ الْجَنَّةِ الثَّمَانِيَةُ يَدْخُلُ مِنْ أَيِّهَا شَاءَ".
Ma'ana: "Babu wani daga
cikinku da zai yi alwala sa'annan sai ya qyautata
alwalar, sannan ya ce: Ash'hadu an la ilaha illal lahu, wa anna Muhammadan
abduhu wa rasuluhu, face an bude masa qofofin
aljannah guda takwas; don ya shiga ta wanda ya ga dama daga cikinsu"([4]). Muslim ne ya rawaito shi a cikin littafinsa
(sahihi), Imam At-tirmiziy ya zo da wannan qarin
a cikin hadisin bayan abin da ya gabata da isnadi mai kyau (hasan):
اللَّهُمَّ اجْعَلْنِي مِنَ التَّوَّابِينَ، وَاجْعَلْنِي مِنَ
الْمُتَطَهِّرِين.
Ma'ana: "Ya Allah ka
sanya ni daga cikin masu yawan tuba, ka sanya ni daga cikin masu neman
tsarkaka"([5]).
Wannan zikirin ana faxansa
ne bayan kammala alwala; namiji zai faxe
shi, mace itama za ta faxe shi, a
wajen banxaki (ba a ciki ba).
Da haka aka san alwala ta shari'a.
Kuma ita alwala ita ce mabuxin sallah;
saboda faxin annabi (saw):
«مِفْتَاحُ الصَّلَاةِ
الْوُضُوءُ، وَتَحْرِيمُهَا التَّكْبِيرُ، وَتَحْلِيلُهَا التَّسْلِيمُ».
Ma'ana: "Mabuxin
sallah shi ne alwala, shiga cikinta kuma ya kan kasance da yin kabbara, ficewa
daga gare ta kuma da yin sallama"([6]).
$/&/$
No comments:
Post a Comment